Publicatie van het rapport "Voorbij terugkeer"

Een andere, menselijke en duurzame aanpak van het migratiebeleid is mogelijk en nodig. Daar zijn de ondertekenende organisaties[1] van dit rapport van overtuigd. Dit rapport wil denksporen uitzetten die op termijn een volledige ommekeer in onze benadering van migratie mogelijk zullen maken.

In België is het migratiebeleid steeds meer gericht op de strijd tegen de zogenaamde "irreguliere" migratie: controle, afschrikking en terugkeer staan in het middelpunt van de belangstelling. Zoals in verschillende rechterlijke uitspraken, waaronder die van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, is benadrukt, heeft dit geleid tot maatregelen die in strijd zijn met de mensenrechten, waaronder de rechten van het kind. Ondanks die klemtoon op terugkeer en de groeiende middelen hiervoor, blijkt uit de cijfers – en uit de klachten in verband met mensenrechtenschendingen - dat het Belgisch beleid hierin weinig succesvol is.

In maart 2018 werd de Commissie Bossuyt opgericht. Die commissie moet het Belgisch beleid inzake de vrijwillige terugkeer en de gedwongen verwijdering evalueren om vervolgens aanbevelingen te doen.^[2] Haar eindrapport wordt verwacht in het voorjaar van 2020. Er zijn verschillende aspecten van die commissie die vragen oproepen, zoals haar samenstelling, haar juridische grondslag en haar werking. Die aspecten zijn in detail beoordeeld door Myria, dat gedetailleerde aanbevelingen heeft gepubliceerd over dit onderwerp^[3] Met betrekking tot de inhoud willen we erop wijzen dat de Commissie Bossuyt in haar tussentijds verslag van februari 2019^[4] enkel een beschrijving geeft van het huidige uitwijzings- en detentiebeleid van ons land. Wat schromelijk ontbreekt, is een echte evaluatie van dat beleid en de praktijken, alsook voorstellen voor verbetering en alternatieven.

Om tegemoet te komen aan dat gebrek, organiseerden wij in december 2019 in het federaal parlement een conferentie met de titel “Voorbij Terugkeer. Op zoek naar een menswaardig en duurzaam beleid voor personen in precair of onwettig verblijf”. De beschouwingen die tijdens deze dag zijn besproken en de aanbevelingen die daaruit zijn voortgekomen, zijn in dit rapport verzameld. Hiermee hopen wij de leden van de Commissie Bossuyt en de politieke actoren aan het denken zetten, om te tonen dat een andere, doeltreffende aanpak op basis van de mensenrechten en met aandacht voor het hoogste belang van het kind mogelijk is.

Download het rapport "Voorbij terugkeer".